Sahte Psikolog Nedir? Tehlikeleri, Kırmızı Bayraklar ve Korunma Yolları
Sahte Psikolog konusu; artan talep, sosyal medya pazarlaması ve denetim boşlukları nedeniyle her yıl daha fazla kişiyi etkiliyor. Bu güçlü rehberde kim olduklarını, nasıl anlaşıldıklarını, yasal adımları ve güvenli doğrulama yöntemlerini tek yerde topladık.
Güncellendi: 24 Ağustos 2025
Sahte Psikolog Kimdir?
Sahte Psikolog, psikoloji lisans diploması ve yetkisi olmadığı halde kendisini psikolog gibi tanıtan kişidir. Çoğu, sosyal medya görünürlüğü ve sahte referanslarla güven kazanır; bilimsel niteliği olmayan yöntemleri “terapi” diye pazarlayabilir.
Gerçek Psikolog
- Psikoloji lisans diploması
- Etik ilkelere bağlı çalışma
- Gerektiğinde yönlendirme ve ekip çalışması
Sahte Psikolog
- Diplomasız/uydurma unvan
- Bilim dışı yöntem pazarlama
- Yoğun kişisel iddia, şeffaf olmayan süreç
Neden Ortaya Çıkıyorlar?
Psikolojik desteğe artan talep, denetim boşlukları ve hızlı kazanç arzusu, Sahte Psikolog sayısını artırır. Algoritma odaklı platformlar, “uzman” görünümlü içeriklerle kitlelere erişimi kolaylaştırır.
Kullandıkları Yöntemler
- Sosyal medyada “mucize” vaatleri, sahte yorumlar
- Sahte diploma/sertifika görselleri
- Astroloji, enerji, ayet/ritüel gibi bilimsellik dışı pratikleri terapi diye sunma
Tehlikeleri
- Yanlış müdahale ile ruhsal belirtilerin ağırlaşması
- Maddi ve duygusal istismar riski
- Hukuki sorunlar ve zaman kaybı
Nasıl Anlaşılır? 21 Kırmızı Bayrak
- Diploma görüntüsünü göstermemesi
- Lisans no/kurum bilgisini vermemesi
- “Her alanda uzmanım” iddiası
- Mucize/garanti vaatleri
- Bilim dışı teknikleri “terapi” diye sunma
- Şeffaf ücrete/sözleşmeye karşı çıkma
- Seansı evde/otelde yapma teklifi
- Kayıt ve aydınlatma yapmama
- Eleştiriye engel olmak için “gizlilik” bahanesi
- Şahsi hediyeler/ayrıcalık beklentisi
- Romantik/duygusal yakınlaşma girişimi
- Üçüncü kişileri kötüleyip izole etme
- Hızlı tanı/etiketleme
- İlacını bırak baskısı
- Ön ödeme ısrarı ve fahiş paketler
- Kayıt dışı hesap/IBAN
- Abartılı unvanlar (“Dünya birincisi…”)
- Kaynak göstermeden “bilimsel” deme
- İş yeri adresi/ruhsat bilgisinin olmaması
- Çatışma çıktığında tehdit/utandırma
- Gerçek kurumsal e-posta yerine anonim hesap
Korunma ve Doğrulama
Adım Adım Kontrol Listesi
- Diploma ve mezuniyet belge no isteyin
- Meslek örgütü/dernek üyeliğini sorun
- Adres, sözleşme, aydınlatma metni talep edin
- Yöntemleri ve kanıt düzeyini sorunuz
- Şikâyet ve iade politikası net mi, kontrol edin
Yararlı Kaynak
Resmî bilgi ve etik ilkeler için Türk Psikologlar Derneği sayfasını inceleyin.
Ek olarak üniversite mezuniyet doğrulama sistemleri ve yerel sağlık müdürlükleri yardımcı olabilir.
Karşılaştırma Tablosu
| Ölçüt | Yetkili Psikolog | Sahte Psikolog |
|---|---|---|
| Eğitim | Psikoloji lisansı (+uzmanlık) | Yok/sahte belge |
| Etik | Meslek etiği, onam, gizlilik | Belirsiz/ihlal eğilimi |
| Yöntem | Bilimsel temelli | Kanıtsız/mistik |
| Kayıt | Sözleşme ve fatura | Kayıt dışı/IBAN |
Yasal Adımlar ve Şikâyet
Türkiye’de unvan gaspı, dolandırıcılık ve resmî belgede sahtecilik gibi suçlar kapsamına girebilir. Mağdur olduysanız:
- Savcılığa suç duyurusu
- Sağlık Bakanlığı iletişim kanalları
- Türk Psikologlar Derneği etik ihbar
Sahte Psikolog Hakkında SSS
Sahte Psikolog ile ilgili en sık sorular ve kısa yanıtlar:
- Randevudan önce hangi belgeleri istemeliyim? Diploma, kimlik, adres, sözleşme, gizlilik metni.
- Sosyal medyada fenomen birini seçmeli miyim? Takipçi sayısı yeterli kanıt değildir; belgelere bakın.
- İlaçları bırakmamı söyledi, normal mi? Hayır. İlaç düzeni hekim yetkisindedir.
- Ücret iadesi mümkün mü? Sözleşme ve tüketici mevzuatına bağlıdır; delil saklayın.
- Çevremde şüphelendiğim biri var, ne yapayım? Zarar vermeden belgeleri isteyin ve kurumlara bildirin.
Sonuç
Sahte Psikolog riski; bilgi kirliliği ve hızlı pazarlama çağında büyüyor. Korunmanın anahtarı; belge doğrulama, şeffaf süreç ve bilimsel yöntemdir. Kırmızı bayrakları görün, kanıta dayalı hizmet talep edin ve gerektiğinde şikâyet mekanizmalarını kullanın.
Bir yanıt yazın