Her gün bir şeyler öğreniyoruz; bu öğrenim bazen hobi, bazen iş, bazen de okul hayatıyla ilgili olabilir. Ancak bilgi okyanusunda, özellikle hayat boyunca karşılaştığımız sınavlarda ve testlerde nasıl daha verimli öğrenebiliriz? Bu sorunun cevabı yalnızca ders çalışmakla sınırlı değil; beynimizin öğrenme kapasitesini artıran bilimsel teknikleri de içeriyor.

1. Fiziksel Egzersiz ile Öğrenmeyi Güçlendirin

Araştırmalar, hafif fiziksel egzersizlerin öğrenme sürecini olumlu etkilediğini ortaya koyuyor. Sınav öncesinde veya ders çalışmadan önce yapılan kısa yürüyüşler, basit esneme hareketleri veya hafif kardiyo, beynin daha iyi odaklanmasına ve bilgiyi daha etkili şekilde işlemesine yardımcı oluyor.

Bu teknik, yalnızca bilgiyi hızlı öğrenmenizi sağlamıyor; aynı zamanda sınav anında zihinsel performansı da artırıyor. Örneğin, test öncesi yapılan 10-15 dakikalık hafif egzersizler, bilişsel işlevleri destekleyen nörotropik faktörlerin artmasına katkıda bulunuyor.

2. Pomodoro Tekniği ile Odaklanın

Pomodoro Tekniği, zaman yönetimi ve odaklanmayı geliştirmek için ideal bir yöntemdir. Bu teknik, 25 dakika boyunca yüksek odaklı çalışma ve ardından 5-10 dakikalık mola ile uygulanır.

Bu döngü, beynin kısa süreli dikkatini korumasına yardımcı olur ve bilgiyi uzun süreli hafızaya aktarır. Tekniği uygularken, çalışma süresince telefonu sessize almak ve dikkat dağıtıcı unsurlardan uzak durmak oldukça önemlidir.

3. Hipnogojik Öğrenme: Uyku Öncesi Öğrenme

Hipnogojik öğrenme, yani uykuya dalarken öğrenme, özellikle yaratıcı ve analitik becerileri geliştirmek için kullanışlıdır. Bu yöntemi Thomas Edison gibi ünlü bilim insanları da kullanmıştır.

Öğrenilecek konuyu yatmadan önce gözden geçirmek veya kısa notlar almak, beynin bilgiyi uyku sırasında işlemeye başlamasını sağlar. Bu süreç, bilgilerin uzun süreli hafızaya daha kolay yerleşmesini destekler.

4. Multimedya Öğrenimi ile Beyninizi Harekete Geçirin

Multimedya öğrenimi, öğrenilecek materyali farklı formatlara dönüştürmeyi içerir. Örneğin:

• Metin materyalini okuyarak öğrenmek
• Aynı metni sesli olarak dinlemek
• Metni ritmik bir şekilde şiir veya şarkıya dönüştürmek
• Temel kavramları resimlerle görselleştirmek

Bu yöntem, beynin birden fazla bölgesini aktif hale getirir, öğrenmeyi kolaylaştırır ve bilgilerin kalıcı olmasını sağlar.

5. Dört Adımlı Aktif Öğrenme Süreci

Dört adımlı aktif öğrenme süreci, bilgiyi derinlemesine işlemek ve hatırlamak için etkili bir tekniktir. Bu süreç:

1. 25 dakika boyunca hedeflenen konuyu çalışmak
2. Anahtar noktalarla kısa bir içerik özetlemek
3. 10 dakika dinlenmek
4. Öğrenilen bilgileri başkasına sormak veya test oluşturmak

Bu adımlar, bilgiyi pasif olarak almak yerine aktif bir şekilde işlemeyi sağlar ve beynin bilgiyi kalıcı hale getirmesine yardımcı olur.

6. Pygmalion Etkisi ile Motivasyonunuzu Artırın

Pygmalion Etkisi, başkalarının size duyduğu inancın ve güvenin öğrenme üzerindeki etkisi olarak tanımlanır. Kendinize inanan, sizi cesaretlendiren ve destekleyen bir arkadaş, öğretmen veya akıl hocası, öğrenme motivasyonunuzu artırabilir.

Araştırmalar, destekleyici bir sosyal çevrenin, zorlandığınız konularda sizi motive ederek öğrenme sürecini hızlandırdığını gösteriyor.

7. Nöroplastisite ve Öğrenme

Öğrenmenin bilimsel temelinde nöroplastisite vardır; beyin, yeni bilgileri öğrenmek ve hatırlamak için kendini yeniden düzenler. Fiziksel egzersiz, hipnogojik öğrenme ve tekrar gibi teknikler, nörotropik faktörleri artırarak beynin bu yeniden yapılanma sürecini kolaylaştırır.

Multimedya öğrenimi, farklı beyin bölgelerinin eş zamanlı çalışmasını sağlayarak bilgiyi daha derin ve kalıcı hâle getirir. Aynı zamanda, destekleyici bir mentor veya öğretmenin motivasyonu, öğrenmeyi sadece zihinsel değil duygusal açıdan da güçlendirir.

8. Sonuç ve Öneriler

• Hafif egzersizler ile ders çalışmaya başlamayı deneyin
• Pomodoro Tekniği ile çalışma sürelerinizi optimize edin
• Hipnogojik öğrenme ile uyku öncesi tekrar yapın
• Multimedya öğrenimi ile bilgiyi farklı formatlara dönüştürün
• Dört adımlı aktif öğrenme sürecini uygulayın
• Size inanan bir mentor veya arkadaş bulun

Bu yöntemler, öğrenme sürecinizi bilimsel olarak destekler, beynin öğrenme kapasitesini artırır ve sınavlarda veya günlük yaşamda bilgiyi daha etkili bir şekilde kullanmanızı sağlar.

Kaynaklar

Everly, GS, Jr. & Lating, JM (2019). Clinical guide to the treatment of the human stress response, 4th ed. NY: S[pringer.
Main, P. (2024, October 7). How Neuroscience Informs Effective Learning Strategies. Retrieved from www.structural-learning.com/post/neuroscience-of-learning
Oakley, Barbara. Learning How to Learn. https://www.coursera.org/learn/learning-how-to-learn
Oakley, Barbara, Terrence Sejnowski, and Alistair McConville (2018). Learning how to learn: How to succeed in school without spending all your time studying; a guide for kids and teens. Penguin.